Bitwa pod Gaugamelą

Bitwa pod Gaugamelą (inna nazwa – miasto Arbela, Gaugamela to wioska w północnej Mezopotamii, obecnie iracki Kurdystan), była punktem zwrotnym inwazji Aleksandra Wielkiego na Persję i  rozstrzygnęła ostatecznie upadek monarchii perskiej. 

 

Do bitwy stanęło po stronie króla Macedonii około 47 tysięcy żołnierzy, w tym 31 tys. piechoty ciężkozbrojnej i 9 tysięcy lekkozbrojnej oraz 7 tys. jazdy. Król Persji Dariusz III przyprowadził ponad 100 tysięcy żołnierzy, w tym 40 tys. piechoty, 12 tys. jazdy, 10 tysięcy gwardii perskiej i 8 tys. najemników greckich. Do tego dochodziło 200 rydwanów scytyjskich i 15 słoni.

 

Aleksander Wielki nie uderzył pierwszy, ale zaczał powoli przesuwać swoje centrum w stronę perskiego prawego skrzydła. Dariusz III popełnił błąd. Zaczął robić to samo co Aleksander. Wielka armia Persów była jednak bardziej ociężała i mniej elastyczna niż wojska macedońskie. W efekcie doszło do rozerwania szyku, a w powstałą dziurę wbił się klinem król Macedonii. Armia perska uległa rozbiciu, tracąc w zabitych, rannych i w niewoli niemal 40 tys. żołnierzy. Straty po stronie macedońskiej były dużo mniejsze – ok. 3,5 tysiąca. 

 

Cała Mezopotamia znalazła się pod kontrolą wojsk macedońskich, niebawem padła stolica – Persepolis, rok później Dariusz III został zgładzony w wyniku spisku pałacowego. Persja dynastii Achemenidów upadła.